12 نکته کوتاه و گویا درباره امام علی علیه السلام

پیامبر(ص): علی، شجاع ترین و قویدل ترینِ مردم است

دوازده نکته کوتاه و گویا درباره حضرت علی(ع)
1. حضرت علی علیه السلام در هیچ جنگ و جهادی شرکت نکرد مگر این که پیروز برگشت.(1)

2. رسول خدا صلی الله علیه و آله می گفت: «عَلی اَشْجَعُ النّاسِ قَلْبا / علی، شجاع ترین و قویدل ترینِ مردم است.»(2)

علی (علیه‏السلام) از زبان شاگردان
شاگردان امام علی (علیه‏السلام) و بهره‏مندان مکتب آن حضرت نیز دربارهٴ شخصیت علمی و عملی وی بسیار سخن گفته‏اند.
مرحوم ثقة الاسلام کلینی (رحمه‏الله) از شاگردان برومند مکتب این حکیم الهی است که از مفاخر جهان تشیّع به شمار می‏رود و کتاب ارزشمند «کافی» او در اصول دین و فروع دین، از کتاب‏هایی است که در عِداد کتب معصومان (علیهم‏السلام) قلمداد می‏شود؛ چون ایشان کلام معصومان را در «کافی» جمع‏آوری کرده است.
کلینی (رحمه‏الله) در کتاب کافی، خطبهٴ توحید را از امیر مؤمنان (علیه‏السلام) نقل می‏کند که حاوی معارفی بلند است. حضرت علی(علیه‏السلام) وقتی مردم را به نبرد با معاویه دعوت می‏کند، پیش از آن که با آنان سخن بگوید، با خالق خود سخن می‏گوید و نخست از حمد و ثنا، وصف، شناخت و شناساندن خداوند متعال، که حکمت نظری است، کلام به میان می‏آورد:

شناخت مقام والای حضرت علی (علیه‏السلام) و شناساندن آن، جز برای امامان معصوم مقدور نیست، از این رو مناسب است برای شناخت آن حضرت به پاره‏ای از سخنان خود ایشان تمسّک کنیم که نشان دهندهٴ اعتلای مقام حکیمانهٴ وی است.
۱ ـ در خطبهٴ ۱۹۲ از نهج البلاغه هنگامی که ظهور اسلام را تشریح می‏کند و رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) را می‏ستاید، می‏فرماید:
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) مرا در همان اوایل زندگیم در دامن خویش می‏پروراند و هر روز بابی از علم و اخلاق به روی من می‏گشود و مرا به اقتدای آن فرا می خواند:

قطره ای از فضائل امام علی (ع)_ استاد علوی

امیرمومنان حضرت علی (ع) را از کجا بشناسیم؟

اصل‌ هفدهم: آزادی‌های‌ اجتماعی‌ برای‌ مردم:
تأکیدهای‌ زیادی‌ در این‌باره‌ وجود دارد، از جمله‌ حضرت‌ علی(ع) در نامة‌ سی‌ و یکم‌ (ص‌ 929) که‌ می‌فرماید: «وَ‌ لاَ‌  تَکُن‌ عَبدَ‌ غَیرَِ‌ وَ‌ قَد‌ جَعَلََ‌ اللهُ‌ حُر‌اً»، به‌ این‌ معنی‌ که‌ خداوند تو را آزاد قرار داده‌ است‌ بنابراین‌ بندة‌ دیگری‌ نباش! آزادی‌ در محدودة‌ شریعت‌ اسلامی‌ یکی‌ از عناصر حکومت‌ اسلامی‌ است.
اصل‌ هجدهم: سفارش‌ اکید اخلاقی‌ و اجتماعی‌ به‌ مأمورین‌ دولت:

اصل‌ هشتم: چیزی‌ را از مردم‌ پنهان‌ نکردن.
بر متصدیان‌ امور مملکتی‌ است‌ که‌ همیشه‌ مردم‌ را در جریان‌ کارها قرار دهند، چنانکه‌ امام(ع) در نامة‌ 53 (ص‌ 1026) خطاب‌ به‌ مالک‌ اشتر تأکید می‌فرماید:
«وَ‌ اِن‌ ظَنَّتِ‌ الرَّ‌عِیَّةُ‌ بَِ‌ حَیفاً‌ فَاَصحِر‌ لَهُم‌ بِعُذرَِ، وَ‌ اعدِل‌ عَنَ‌ ظُنُونَهُم‌ بِاِصحارَِ؛ و اگر گمانِ‌ بدی‌ در میان‌ مردم‌ دربارة‌ تو رفت، عذر خود را برای‌ آنان‌ بیان‌ کن‌ و مطالب‌ را برایشان‌ روشن‌ نما تا بدگمانی‌ برای‌ کسی‌ باقی‌ نماند.»

راقم‌ سطور، اصول‌ و مبانی‌ حکومت‌ علی(ع) را طی‌ 32 اصل‌ تنظیم‌ کرده‌ است.
اصل‌ اول: انگیزة‌ تأسیس‌ حکومت‌ علوی. در خطبة‌  صد و سی‌ و یکمِ‌ امام(ع)، آمده‌ است:
«اللهُمَّ‌ اِنََّ‌ تَعلَمُ‌ اَنَّهُ‌ لَم‌ یَکُنِ‌ الَّذِ‌ی‌ کَانَ‌ مِنَّا مُنافَسَةً‌ فِی‌ سُلطانٍ، وَ‌ لاَ‌ التِماسَ‌ شَیءٍ‌ مِن‌ فُضُولِ‌ الحُطامِ، وَلکِن‌ لِنَرُدَّ‌ المَعالِمَ‌ مِن‌ دِینِکَ، وَ‌ نُظهِرَ‌ الا‌ ِص‌لاحَ‌ فِی‌ بِ‌لادِکَ. فَیَأمَنَ‌ المَظلُومُونَ‌ مِن‌ عِبادِکَ، وَ‌ تُقامَ‌ المُعَطَّلَةُ‌ مِن‌ حُدُودِکَ؛(1) بار خدایا، تو به‌ آنچه‌ که‌ از ما صادر شده‌ است‌ آگاهی‌ (جنگ‌ها و زدوخوردها) که‌ نه‌ برای‌ میل‌ و رغبت‌ به‌ سلطنت‌ و خلافت‌ و نه‌ برای‌ به‌دست‌ آوردن‌ چیزی‌ از متاع‌ دنیا بوده‌ است، بلکه‌ برای‌ این‌ بود که‌ (چون‌ فتنه‌ و فساد در شهرها شیوع‌ یافت، ظلم‌ و ستم‌ بر مردم‌ وارد گشت‌ و حلال‌ و حرام‌ تغییر نمود، خواستیم) آثار دین‌ تو را (که‌ تغییر یافته‌ بود) بازگردانیم، و در شهرهای‌ تو اصلاح‌ و آسایش‌ را برقرار نماییم‌ تا بندگان‌ ستم‌کشیده‌ات‌ در امن‌ و آسودگی‌ باشند و احکام‌ تو که‌ ضایع‌ مانده‌ جاری‌ گردد.»

معرفی نکردن امیرالمؤمنین (علیه السلام)، کنار گذاشتن بیست و دو سال عبادت پیامبر

پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بیست و دو سال عبادت کرده، عبادت پیامبری که هر «الله اکبر» ی گفته، دنیا یا خلقت، «الله اکبر» گفتند، مگر عبادت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) شوخی است؟ اما ولایت به غیر از عبادت است، هر چند عبادت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) باشد. چرا؟ تند حرف نمی‌زنم، تو حالی‌ات نیست. من اگر حالی‌ام نباشد که خدا این حرفها را به دهنم جاری نمی‌کند. حالا نمی‌گوییم کندی، یک ذره مسامحه کرد. خدا فرمود: هیچ کاری نکردی. عبادت بیست و دو سال پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را کنار گذاشت. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فوراً اطاعت کرد. حالا می‌گوید امیرالمؤمنین (علیه السلام) را این‌جوری معرفی نکن، روی دست بگیر تا مردم ببینند این است، نروند کسی دیگر را معرفی کنند. ببین! این معرفی امیرالمؤمنین (علیه السلام) است، نه حقیقت امیرالمؤمنین (علیه السلام). حالا دست امیرالمؤمنین (علیه السلام) را بلند کرد. «الیوم اکملت لکم دینکم» من حرفم این است. کسانی که می‌گوید [در آخرالزمان] با دین از دنیا نمی‌روند، دین ندارند؛ یعنی علی (علیه السلام) ندارند. می‌گوید اگر از هزار تای شما یکی با دین از دنیا رفت، ملائکه تعجب می‌کند، ببین می‌گوید با دین، دین علی (علیه السلام) است. علی (علیه السلام) نداری که بی‌دین می‌روی. مکه داری، عمره داری، کربلا هم داری، دین نداری. دین یعنی با امر آن‌ها هر کجا که می‌خواهی بروی، بروی. دین، یعنی امر آنها. کجا دین دارید؟ کجا هر سال پا می‌شوید سوریه می‌روید؟ اگر عبادت تو قبول است، چرا می‌گوید بی‌دین می‌روی؟ پس عبادتت قبول نیست. عبادت، باید اطاعت باشد. اطاعت در زمان ما، باید به امر وجود مبارک امام زمان (علیه السلام) باشد.

فقط خدا توان معرفی امیرالمؤمنین (علیه السلام) را دارد

ما توان نداریم امیرالمؤمنین (علیه السلام) را معرفی کنیم. فقط توانی که دارد امیرالمؤمنین (علیه السلام) را معرفی کند، خداست. هیچ‌کس توان ندارد.

مجلسی بود و عقد علی‌آقای ما بود. یک نفر بود از پسرهای مجتهد، اهل اصفهان، ایشان را دعوت کرده بود. آن بنده خدا مثلاً می‌خواست بگوید حاج حسین یک حرفی می‌زند. خیلی ذوقی بود. خدا رحمتش کند. آن مرد عالم بزرگوار گفت: شما صحبت کن. گفتم: من اگر صحبت کنم از ولایت صحبت می‌کنم. ایشان گفت: ما هم دوست داریم و خوشمان می‌آید. من به ایشان گفتم: اگر من از ولایت صحبت کنم، ممکن است شما فاجعه‌ای به وجود بیاورید و بگویید ایشان عوضی است. گفت: نه. من یک مرتبه گفتم: که علی (علیه السلام)، یعسوب الدین، امام المبین، حجت خدا، وصی رسول‌الله، را خود پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) هم نتوانست معرفی کند. یک دفعه انفجار کرد. گفت: آیا پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نتوانست؟ من هم گفتم: خب، استکانم را آب بکش. خلاصه، ایشان توان نداشت و پا شد رفت.

علی را بهتر بشناسیم